دین (قسمت پنجم)

بسم الله الرحمن الرحیم

عوامل سستی در دین

دوم:تقلید کورکورانه

وَ إِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَیْهِ آبَاءنَا أَوَلَوْ کَانَ الشَّیْطَانُ یَدْعُوهُمْ إِلَى عَذَابِ السَّعِیرِ؛ و چون به آنان گفته شود آنچه را که خدا نازل کرده پیروى کنید مى‏گویند [نه] بلکه آنچه که پدرانمان را بر آن یافته‏ایم پیروى مى‏کنیم آیا هر چند شیطان آنان را به سوى عذاب سوزان فرا خواند (لقمان 21)

پیروی و تبعیت نا آگاهانه از افراد ،جریان ها یا اندیشه های باطل از لغزش های زیانبار دینداری است.

تقلید یعنی چه؟

تقلید یعنی پیروی فرد غیر متخصص و رجوع فرد ناآگاه به افراد متخصص و خبره و آگاه.

آیا هر تقلیدی صحیح است؟

یقینا این چنین نیست.تقلیدی صحیح است که باعث رشد و کمال انسان شود.البته بیان این نکته در اینجا ضروری است که تقلید صحیح در زمینه های مختلف مثل احکام و رفتار و ...اشکالی ندارد مگر در اعتقادات که تقلید جایز نیست.

تقلید کورکورانه  آن است که فرد غیر آگاه، از فردی که در زمینه های خاص، مهارت و آگاهی کاملی  ندارد پیروی کند.

عدم بلوغ فکری،شخصیت زدگی،تعصب زیاد داشتن،علاقه زیاد به نیاکان ،لجاجت،اینها عواملی هستند که تقلید کورکورانه از آنها ناشی می شود.

از مشکلاتی که متاسفانه در جامعه به چشم می آید،پافشاری بر عقاید باطل و رسوم ناپسند  است.که متاسفانه در سایه همین تقلید از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.

از آثار منفی تقلید کورکورانه می توانیم به این نکته اشاره کنیم که هویتی برای افراد باقی نمی گذارد.وقتی در سطح جامعه نگاه می کنیم،به صورت آشکار و روشن، بی هویتی برخی افراد را می بینیم.مثلا جوانی که مدل مویش را  شبیه فلان خواننده غربی و خارجی اصلاح می کند،لباسی که بعضی  زن ها و مردها،دخترها و پسرهای جامعه ما می پوشند هیچگونه سنخیت و هماهنگی با فرهنگ و دین ما ندارد.خب وقتی فردی چنین روحیه و حالتی پیدا کند،دائما نگاه می کند که چه مدل مو و لباسی جدید آمده تا باز همان را استفاده کند، و این یعنی شخصیت متزلزل داشتن.

البته این نکته را بگویم که همه امتهای قبل ما،مبتلا به این آفت بوده اند.قرآن هم به همین نکته اشاره می کند:

"وَکَذَلِکَ مَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ فِی قَرْیَةٍ مِّن نَّذِیرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِم مُّقْتَدُونَ"پیروى کورکورانه و جاهلانه مخصوص امت تو نیست‏ و به همین گونه پیش از تو در هیچ شهرى بیم‏دهنده‏اى نفرستادیم،مگر آنکه سران خوشگذران و مست ومغرورش گفتند: ماپدرانمان رابرآیینى یافتیم وماهم حتماً به آثارشان اقتدامى‏کنیم(زخرف 23)

که در این آیه خداوند متعال ،تنها دلیل مخالفت با دین و دعوت انبیاء را پیروی از پدران و نیاکانشان بیان می کند.

خب با این نکات بیان شده می توان این نتیجه را گرفت که،دنبال مد رفتن و مد گرا بودن باعث می شود که فرد بجای اینکه دنبال مسایل دینی باشد،دنبال مد جدید و لباس جدید و.... باشد، و نتیجه می شود فاصله گرفتن از دین و سست شدن در دین.

نمی خواهم بگویم که فقط دین،نه منظور این نیست.بلکه منظور برنامه داشتن و الگوی صحیح داشتن است.

قرآن کریم میفرماید :لکم فی رسول الله اسوة حسنه.وقتی در زندگی پیامبراکرم سیر می کنیم می بینیم که ایشان بهترین الگو برای یک فرد مسلمان هستند در تمام زمینه ها.چه رفتاری،چه شخصی،چه اجتماعی و ....

والسلام علی عباد الله الصالحین

نویسنده: حجت الاسلام محمد صنایعی