دین (قسمت دوم)
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام:سه چیز است که هر انسانی خود را در آن بر حق میداند.
1.دینی که بدان عقیده دارد.
2.خواهش هایی که بر او غلبه کرده است.
3.تدبیر و اندیشه او در کارهایش.
(تحف العقول.ص315)
دین مجموعه ای از عقاید،اخلاق،قوانین و مقرراتی که برای کنترل و اداره فرد و یک جامعه انسانی و همچنین رشد آنها از طریق وحی و عقل در اختیار آنان قرار دارد.
حوزه بحث درباره دین وسیع است و این بلحاظ گستردگی دین میباشد.مباحثی مانند مفهوم دین،که در نوشتار قبلی اشاره اجمالی به آن شد.رابطه عقل و دین،دین و نیازها،ریشه های دین گریزی و سستی در دین.که به یاری خداوند منان پیرامون این مورد اخیر یعنی دین گریزی یا به تعبیر روان تر،بی رغبتی به دین را با توجه به آیات شریفه قرآن کریم و فرمایشات معصومین علیهم السلام مورد بررسی قرار میدهیم.اما قبل از ورود به بحث اشاره به دو نکته ضروری و مهم است.
اول: سرچشمه دین چیست و از کجا نشأت میگیرد؟به این معنا که چرا مردم به دین باور و اعتقاد دارند؟
آنچه از قرآن بدست می آید،دینداری ریشه در فطرت انسانها دارد.آنجا که خداوند متعال میفرماید:
فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ
ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ ؛ روی
خود را متوجه آئین خالص پروردگار کن این فطرتی است که خداوند انسانها را
بر آن آفریده دگرگونی در آفرینش خدا نیست این است دین و آئین محکم و استوار
ولی اکثر مردم نمیدانند . ( آیه ۳۰ سوره روم )
و همچنین آقا امیرالمومنین علیه السلام نیز یکی از اهداف پیامبران الهی را بیدار کردن همین فطرت بیان میکنند ،آنجا که میفرمایند: خدا پیامبرانش را بین انسانها فرستاد و رسولان خود را پی در پی فرستاد تا وفاداری نسبت به پیمان روز الست را از آنان مطالبه کنند و نعمتهای فراموش شده الهی را به یاد آنان آورند.(نهج البلاغه-خطبه 1)
دوم:در بیان قرآن کریم و سیره پیامبران و ائمه اطهار علیهم السلام دینداری و حفظ دین از اهم امر شمرده شده است.
امام علی علیه السلام:سلامة الدین احبّ الینا من غیره.
می فرمایند:سلامت دین در نزد ما از هر چیز دیگر محبوب تر و پسندیده تر است.
(شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج6.)
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
إنّی أخاف علیکم استخفافا بالدّین و بِیعَ الحِکَم.من نسبت به دو امر بر شما امت خودم نگران هستم.اول:سبک شمردن دین.دوم:فروختن حکم و داوری در بین مردم.
لذاست که تصحیح عقاید و دین مردم همواره مورد توجه اهل بیت علیهم السلام بوده است.
نویسنده: حجت الاسلام محمد صنایعی