نگاهی به سیره عملی حضرت زهرا(س) در مواجهه با فرزندان
بسمه تعالی
یکی از دغذغه های همیشگی پدرها و مادرها در تمامی ادیان و
مذاهب و فرهنگها،تربیت فرزند دلبندشان است. بعضی از این افراد به تربیت فرزند اهمیت می دهند ،چون قرار است نام
و یاد آنها را سالیان سال یدک بکشند و یادگاری از خانواده و اصل و نصبشان باشد دسته
ای دیگر از مردم به تربیت فرزند به چشم زمینه ای برای موفقیت شغلی،مالی و حرفه ای
مینگرند و تربیت فرزند را ضروری و مهم میدانند ولی در اسلام به تربیت فرزند علی
رغم تمامی موارد فوق الذکر به دید عبادت و مسئولیت نگریسته میشود که به همین دلیل به دقت و ممارست بر آن ا بیش از پیش سفارش شده
است.
در راستای تربیت فرزند اندیشمندان زیادی قلم فرسایی نموده اند و بعضا شما دوست گرامی نیز این سخنان را شنیده و یا خوانده اید. لیکن معمولا افراد ابراز میکنند که این کار عملی نیست و یا نتیجه عکس گرفته اند.!!! اما در اسلام وقتی بزرگان دینمان توصیه ای به مردم مینمایند،خودشان عامل به همان اعمال و متخلص به همان اخلاق بوده اند .
لذا به مناسبت میلاد باسعادت حضرت صدیقه طاهره، زهرای مرضیه (سلام ا...علیها) نگاهی به سیره عمل ایشان در تربیت فرزند نموده ام که ذیلا تقدیم شما عزیزان مینمایم باشد که انشاا....مقبول افتد.
یکی از احادیث معتبر که در نزد شیعه و سنی بر آن اجماع وجود دارد حدیث کسا است. که حضرت فاطمه (س) در ضمن آن، به شرح ماجرای ورود رسول خدا (ص)به منزل ایشان و اظهارضعف ومریضی مینمایدوازایشان رو اندازی (پارچه ای ویا......)تقاضا میکنندودرزیر آن استراحت مینمایند که دراین هنگام فرزندان حضرت زهرا (س) یعنی امام حسن (ع) وامام حسین (ع) وسپس همسر گرامیشان حضرت علی (ع) به ترتیب وارد منزل می شوندومکالماتی فی مابین آنها رد وبدل شده است که جدا از ثواب فراوانی که دررابطه با خواندن این حدیث نقل شده است میخواهم در این مجال فقط به گوشه ای از این حدیث که مکالمه بین مادر و فرزند است از نگاه تربیتی و الگو برداری نگاهی بیندازم.
مادر (فاطمه زهرا(س)) اشاره میکند به ورود فرزند بزرگش به منزل و میفرماید اذا بولدی الحسن.......».ناگهان فرزندم حسن (ع) وارد شد» میبینم این مادر والا مقام چگونه از فرزندش نام میبرد» فرزندم حسن(ع)!!!« یعنی در غیاب فرزندان نیز باید آنها را به نکویی نام ببریم و برای ایشان در مقابل دیگران احترام قائل شویم نه اینکه بگوییم او بچه ای بیش نیست و هم اکنون نیز در محفل حضور ندارد پس فقط نامش را ببریم کفایت میکند.
و در ادامه میفرمایند: پسرشان (امام حسن ع) در بدو ورود و مشاهده مادر میگوید: و قال السلام یا اماه.......(یعنی سلام مادر)
نتیجه چنین برخورد زیبا و تربیت عالی فرزند،آن است که فرزند در بدو ورود سریعا مادرش را خطاب میکند و سلام مینماید آن هم نه یک سلام بی روح و به قولی خشک و خالی !!!!! بلکه عرض میکند سلام ای مادر.....
که این مطلب تمامی عشق و محبت یک فرزند به مادرش را نشان میدهد و سپس مادر در جواب ابراز محبت فرزندش میفرماید و علیک السلام یا قره عینی و ثمره فوادی...... وبه یک جواب سلام معمولی اکتفا نمیکند و به او میفرماید: ( سلام بر تو باد ای روشنی دیده من و میوه دل من.) در این جمله اوج محبت و لطف مادر به فرزندش مشهود است و اینگونه خطاب قرار دادن فرزند،در حالی که بر دل فرزند مینشیند گوشش را با این جمله نوازش میدهد و قلبش را مملو از مهر و محبت مادری میکند و تمامی خستگیها و ناراحتیها و رنجهایش را از یاد میبرد و در لحظه ورود به منزل، سرشار از لطف و محبت و صفا شده است و با روحی کاملا سیراب محبت وارد منزل میشود.
این نوع رفتار باعث میشود که فرزند هر لحظه که از کانون گرم این خانواده دوراست بخواهد هرچه سریعتر خودش را به آن برساند و کام تشنه وجودش را از محبت و لطف مادری پر کند،و نه تنها از منزل، دیگر فراری نیست بلکه این مهرو محبت و کمبود را در خارج از خانه و در جامعه ای که پر از مشکلات و خطرات است جستجو نمیکند.
و یا در قسمتی دیگر حضرت فاطمه زهرا(س) میفرماید : بعد از لحضاتی پسرم حسین(ع) وارد منزل شد یعنی حتی در غیاب دو فرزند نیز عدالت را بر ایشان رعایت میکند و چون قبل از این فرموده بود پسرم حسن (ع)، در این نیز میفرماید پسرم حسین(ع).
این عمل یعنی عدم تبعیض بین فرزندان (بزرگ و کوچک ویا.......) حتی در غیاب خودشان که در این خانواده نهادینه شده است.
نکته قابل توجه دیگر اینکه تمامی فرزندان، یکنوع مادر را خطاب میکند (سلام مادر)
بعضا در خانواده ها دیده میشود که در تربیت فرزند اول پدر و مادر بسیار تلاش میکنند ولی برای فرزند دوم این حساسیت کمتر میشود و یک شکاف تربیتی بین دو فرزند که حتی تفاوت سنی کمی نیز دارند مشاهده میشود. و یا در جواب فرزند مجددا مادر او را خطاب میکند و میگوید:و علیک السلام یا ولدی و یا قره عینی و ثمره فوادی.......(سلام بر تو ای پسرم و ای روشنی دیده ام و ای میوه دلم )
چه زیباست نگاه دلنشین مادر که فرزندش را به نام صدا نمیکند بلکه او را منتصب به خود نموده و باعث روشنی چشمش و میوه دلش میخواندش نسیم زیبای لحن گرم و مهربان مادر تمام وجود فرزندش را در برمیگیرد و او را سرشار از محبت میکند.در قرآن کریم بارها و بارها از نصایاح لقمان حکیم به فرزندش یاد شده است ولی در تمامی این آیات هیچگاه لقمان پسرش را با نام صدا نکرده است بلکه او نیز میگوید فرزندم...........
در نهایت نتیجه میگیریم : نوع برخورد با فرزندانمان باید اینگونه باشد و به جای اینکه آنها را با نام های مخفف شده و یا تحقیرآمیز صدا کنیم،باید آنها را با صفتهای زیبا مورد خظاب قرار دهیم تا مهر و محبت خانواده در دل او صدچندان شده و کانون گرم خانواده را نیز گرم تر مینماید.
نویسنده: دکتر بهرام مقدسی
امیدوارم خدا ما را در الگوبرداری از حضرت فاطمه ی زهرا یاری دهد. مطلب کاربردی بود. ممنونم.